Rocket Sound

ดอกลำโพงเสียงแหลมมีความสำคัญอย่างไร

     ดอกลำโพงเสียงแหลมจะรับหน้าที่เปล่งเสียงที่เป็นความถี่สูงหรือเสียงสูงออกมา เสียงช่วงนี้มีความสำคัญส่งผลต่อการฟังเพลงคือ ช่วยให้รายละเอียดเสียง ช่วยให้เสียงมีความสดใส ฟังเพลงเหมือนเสียงสะอาด มีความเป็นประกายระยิบระยับ ช่วยเสริมบรรยากาศให้กับบทเพลง ช่วยเสริมหางเสียงของโน้ตเสียง ช่วยเสริมหางเสียงที่พลิ้วมีความกังวานน่าฟัง และยังช่วยเสริมระดับสูงต่ำของมิติรวมไปถึงความกว้างและแคบของเวทีเสียงด้วย หากเกิดปัญหากับดอกเสียงแหลม ไม่ว่าจะเป็นการทำงานหรือการติดตั้ง ส่งผลโดยตรงต่อคุณลักษณ์ทางเสียงที่ดีเหล่านั้นเสียคุณภาพไปด้วย   

ตำแหน่งในการติดตั้งที่ส่งผลต่อคุณภาพเสียง

     ท่านผู้อ่านต้องไม่ลืมว่า ดอกลำโพงเสียงแหลมนั้น ส่วนใหญ่มีมุมกระจายเสียงแบบโดนัทนะครับ คือกระจายไปรอบโดมหรือรอบๆดอกเสียงแหลม เป็นระลอกคลื่นวงกลมเหมือนทิ้งสิ่งของลงน้ำ เสียงแหลมไม่ได้กระจายแบบพุ่งตรงมาแบบลูกธนูที่พุ่งออกจากคันธนูครับ

     เมื่อการกระจายเสียงของดอกเสียงแหลมเป็นเช่นนั้น ตำแหน่งติดตั้งและวัสดุรอบๆนั้นย่อมสำคัญเป็นอย่างมาก เพราะส่งผลโดยตรงต่อมุมกระจายเสียง มุมตกกระทบและสะท้อนเสียง และมุมที่เสียงตกกระทบและถูกดูดซับเสียง

     ติดดอกลำโพงเสียงแหลมที่ปลายเท้าหรือบริเวณ KICK PANAL การติดตั้งเช่นนี้ดอกลำโพงมีมุมกระจายเสียงที่ค่อนข้างจำกัด ส่งผลต่อเสียงที่แคบ รายละเอียดเสียงอาจไม่ชัดเจนนัก รวมไปถึงตำแหน่งที่ต่ำยังส่งผลถึงระดับมิติเวทีเสียงที่ต่ำตามไปด้วย แต่การติดตั้งตำแหน่งนี้ก็มีข้อดีคือ ติดตั้งใกล้ดอกลำโพงเสียงกลางทุ้ม เสียงแหลมกลมกลืนกับเสียงกลาง ด้วยระยะที่ติดตั้งห่างจากหูเรามาก เสียงจึงมีระยะเวลาเดินทาง ที่นอกจากมีความกลมกลื่นแล้ว ยังช่วยลดเสียงที่สดชัด คมจัดจ้านเกินไปด้วย

     ติดดอกลำโพงเสียงแหลมที่ประตู ตำแหน่งนี้ใกล้กับดอกลำโพงเสียงกลางทุ้มเช่นกัน ได้ความกลมกลืนกันดี มิติเวทีเสียงสูงขึ้นมีความกว้างและความชัดเจนของรายละเอียดเสียงที่มากขึ้น แต่เสียงจะได้ยินชัดเจนเฉพาะท่านที่นั่งฝั่งที่ลำโพงติดตั้ง อีกฝั่งหนึ่งจะได้ยินเบาลงเพราะมีสมาชิกท่านอื่นนั่งบังและดูดซับการกระจายเสียงอยู่ และหากเป็นการนั่งฟังคนเดียว ไม่มีใครมานั่งขวางทางเสียง การติดดอกลำโพงเช่นนี้เหมือนการนำหูฟังสเตอริโอมาใส่ในรถ คือได้ยินเสียงแยกซ้ายขวาชัดเจน แต่ขาดความความตื่นลึกของระดับชั้นในเวทีเสียงและสมดุลของมิติเสียงตรงกลาง

     ติดตั้งดอกลำโพงเสียงแหลมบนคอนโซล ตำแหน่งนี้จะห่างจากดอกลำโพงเสียงกลางทุ้มพอสมควร มากน้อยขึ้นอยู่กับสภาพรถในแต่ละคัน อาจส่งผลต่อความกลมกลืนของเสียงกลางและเสียงแหลม โดยเฉพาะเสียงกลางสูงอาจความต่อเนื่อง ปัญหาเสียงแหลมที่พบมากกับการติดตั้งดอกลำโพงบริเวณนี้คือ ทิศทางการหันหน้าดอกลำโพง เพราะตำแหน่งนี้ เสียงมักจะกระทบกับสิ่งที่สะท้อนเสียงเป็นส่วนมาก ตัวการสำคันคือกระจก ทั้งกระจกหน้ารถและกระจกข้างรถ อันส่งผลให้เสียงแหลมฝุ้งขาดโฟกัสเสียงที่ชัดเจน เมื่อเสียงไปกระทบและสะท้อน ก็จะมีความเพี้ยนที่ตามมาด้วย และโดยมาก เสียงที่สะท้อน มักจะบางกว่าเสียงที่ออกจากแหล่งกำเนิด 

     กล่าวไปขนาดนั้นติดตั้งตำแหน่งนี้มีแต่ข้อเสียหรืออย่างไร เปล่าครับท่านผู้อ่าน ข้อดีนั้นมีมาก แต่ข้อที่กล่าวไปนั้นต้องระวัง เพื่อให้ข้อดีมีความชัดเจน ส่งผลต่อคุณภาพเสียงที่ดีมากขึ้น ตำแหน่งที่ติดตั้งสูงใกล้เคียงกับหูผู้ฟังนี้ ช่วยให้ได้ยินรายละเอียดเสียง ความกังวาน หางเสียง มิติเวทีเสียงรวมไปถึงคุณลักษณ์ข้อดีของเสียงแหลมได้อย่างครบถ้วน เรียกว่าถ้าติดตั้งมีมุมกระจายเสียงที่ถูกต้อง สามารถช่วยให้การฟังเพลงไพเราะขึ้นอีกมากทีเดียวเชียว

     ติดตั้งดอกลำโพงเสียงแหลมบนเสาเอ หรือที่เรียกกันติดปากว่า A-PANAL หรือมีผู้ที่จดลิขสิทธิ์และขายเป็นชุดสำเร็จแบบ TOP PANAL ติดดอกลำโพงเสียงแหลมตำแหน่งนี้ ได้ความชัดเจนของเสียง ได้รายละเอียดทุกเส้นเสียง และได้ยินทุกเสียงที่ดอกเสียงแหลมกระจายออกมาแน่นอน แต่ตำแหน่งนี้ใกล้กับกระจกและหูผู้ฟังมากนะครับ และถ้าติดตั้งห่างจากดอกลำโพงเสียงกลางหรือกลางทุ้ม เสียงจะขาดความต่อเนื่อง เสียงไม่กลมกลืน เสียงแหลมเด่นล้ำเสียงกลาง แรงปะทะต้นโน้ตชัดเจน แต่ความกังวานของเสียงเหมือนมาจากคนละโน้ตเสียง เสียงกลางสูงบางขาดน้ำหนัก ไม่น่าฟังเอาเสียเลย ต้องพิจารณาดีๆนะครับ  

ควรติดตั้งเสียงแหลมอย่างไร

     หลายตำแหน่งซึ่งยกตัวอย่างมาดูเหมือนจะไม่ที่ใดเหมาะสมในการติดตั้งใช้งานเลยใช่ไหมครับ เพราะฉะนั้นอย่าไปติดตั้งมันเลยครับดอกลำโพงเสียงแหลม เมื่อมันยุ่งยากมากเรื่องขนาดนั้น อย่าคิดประชดแบบนั้นนะครับท่านผู้อ่าน การจะติดตั้งดอกลำโพงเสียงแหลมให้ได้คุณภาพดีนั้น รูปลักษณ์วัสดุที่ใช้ทำดอกเสียงแหลม รวมไปถึงสภาพอะคูสติกภายในรถเป็นตัวกำหนดครับ

     แต่จะติดตั้งตรงไหนแล้วแต่ความชอบและทราบถึงข้อดีข้อเสียของเสียงที่จะได้รับ รวมถึงพิจารณามุมกระจายเสียงแบบโดนัทที่ลดการสะท้อนกับกระจกให้มาก เพราะไม่ว่าเสียงแหลมจะมีคุณภาพดีอย่างไร สะท้อนกับกระจกแล้วเหมือนฟังได้ครึ่งเดียวของคุณภาพนั้น และสำคัญที่สุด ไม่ควรติดตั้งดอกลำโพงเสียงแหลมบนโลหะ ไม่ว่าจะเป็นตัวถังรถ หล่ออะลูมินั่มหรือกลึงทองแดงขึ้นมาติดตั้ง หรือจะเป็นสแตนเลสหรือวัสดุโลหะอื่นใด เพราะจะทำให้บุคลิกเสียงแหลม แข็งกร้าวเหมือนโลหะนั้นๆ ยกเว้นแต่ว่า จะมีเทคนิคพิเศษเช่น นำแผ่นไม้บางๆหรือยาง โฟมคุณภาพดีมารองรับ ก็จะช่วยลดอาการแข็งกร้าวนั้นไปได้ แต่สิ่งที่เหมาะสมที่สุดสำหรับการนำดอกลำโพงเสียงแหลมไปยึดติดตั้งคือไม้ครับ จะได้บุคลิกเสียงแหลมที่มีความราบรื่น ไม่มีอาการแข็งกร้าว

     หลังจากเลือกตำแหน่งและวัสดุติดตั้งได้แล้ว ควรให้บริเวณรอบๆดอกเสียงแหลมนั้น โล่ง ไม่มีอะไรมาปิดทึบ ซึ่งจะส่งผลต่อมุมกระจายเสียง ท่านผู้อ่านลองนึกถึงการเอาลำโพงดอกเล็กๆไปเปิดฟังในโอ่งใส่น้ำซิครับ เสียงคงไม่น่าฟังเอาเสียเลย ฉะนั้นดอกลำโพงเสียงแหลมควรมีพื้นที่รอบๆ เพื่อให้มุมกระจายเสียงแบบโดนัทหรือวงแหวนทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ กระจายเสียงและกลมกลืนกับดอกลำโพงเสียงกลางทุ้มได้ดี

     สำหรับตำแหน่งที่เหมาะสม หากมองที่ค่าเฉลี่ยของสภาพภายในรถแต่ละคัน วัสดุเสียงแหลมแต่ละชนิดโดยรวมๆแล้ว ผมเลือกที่จะติดตั้งดอกเสียงแหลมบนคอนโซล ติดตั้งโดยมียางคุณภาพดีหรือไม้รองรับให้สูงกว่าระดับพื้นผิวคอนโซลเล็กน้อย ลดการสะท้อนกับกระจกให้มากที่สุด และไม่ให้ด้านหลังของลำโพงอยู่ติดกับกระจกหรือมุมกระจก หันหน้าดอกลำโพงหาตำแหน่งนั่งฟัง ไม่ติดตั้งหันหน้าดอกลำโพงยิงเสียงเข้าหากัน ลำโพงซ้ายหันเข้าหาหน้าอกคนนั่งฝั่งซ้าย ลำโพงขวาหันหน้าดอกลำโพงเข้าหาหน้าอกคนนั่งฝั่งขวา จะได้รับการกระจายเสียงที่เหมาะสม ไม่สะท้อนกับกระจกมากเกินไป เสียงมีระดับตื้นลึก ความกังวานและรายละเอียดที่ชัดเจน หากต้องการโฟกัสที่ชัดเจนค่อนไปทางตรงกลางรถสักหน่อย ก็สามารถหันหน้าดอกลำโพงโทอินเข้าหากัน เพื่อให้ได้มุมยิงเสียงที่ตัดไขว้กันบริเวณกระจกมองหลัง ในส่วนของมุมก้มเงยก็บริเวณหน้าอกของท่านผู้อ่านในแต่ละท่านครับ